Page 13 - TÜRK İSLAM MEDENİYETİ TARİHİ
P. 13
ÖNSÖZ
Elinizdeki bu mütevazı çalışma 1997-2006 yılları arasında
Anadolu Üniversitesi Açık Öğretim Fakültesi, İlahiyat Programı içinde
yer alan Türk Medeniyeti Tarihi adlı ders için hazırlanan kitabın yeni-
den ele alınarak âdeta tamamen yeni baştan inşa edilmiş hâlidir. Bu
anlamda kitap, bazı yeni ilavelerle birlikte Giriş ve on yedi bölümden
oluşmaktadır. Ancak kitabın okuyucu tarafından daha rahat okunabil-
mesi için, üslup ve muhteva bakımından, metne, yeni bir hüviyet ka-
zandırılmaya çalışılmıştır.
Bilindiği gibi, İslâm Tarihi ve medeniyeti; milâdî yedinci
yüzyılda doğan İslâm dinine inananların, yani Müslüman milletlerin
ve onlarla bir arada yaşayanların müşterek inşa ettikleri tarihin ve
medeniyetin adıdır.
Elbette bu tarihte ve medeniyette; Araplar, İranlılar, Berberîler vb.
unsurlar kadar, Türklerin de, bin yılı aşan zaman içinde onlara yaptıkları
katkıların olduğu muhakkaktır. Nitekim bu manada olmak üzere, Prof.
Dr.Fuad Köprülü tarafından da isabetle belirtildiği gibi, Orta zaman
Türk tarihini, İslâm tarihi içine almadan; İslâm tarihini de, Türk tarihine
dahil etmeden hakkıyla incelemek, anlamak ve değerlendirmek mümkün
değildir. İşte bu gerçekten hareketle biz de, bu mütevazı esere, Türk
İslâm Medeniyeti Tarihi adını vermeyi uygun bulduk.
Türklerin, Müslüman olmalarından itibaren, daha önce bu dine
giren milletlerin samimi gayretleriyle gerçekleşmiş olan fetihler saye-
sinde kendilerini, İslâm’ın açıldığı geniş bir coğrafyada bulmuş olma-
ları dikkat çekicidir.
Zira bilindiği üzere, Türkler, Müslümanlığı kabul ettikten son-
ra, İslâm öncesi döneme âit kültürel, medenî, sosyal birikim ve bazı
değerleri, İslâmî değerler ile mecz etmek suretiyle yeni bir tarih, kül-
tür ve medeniyet inşa sürecine girmişlerdir. Bu süreçte Türkler, yeni
bir ruh, yeni bir kimlik ve dinamizmle kurdukları yeni devletler
vasıtası ile dünyaya açılıp aşk ile îmanı, insaf ile adâleti, müsâmaha ile
aklı mantığı bütünleştirip, bilgiye ve ilmî araştırmaya değer vererek
tarih sahnesinde yapıcı ve hamleci bir rol üstlenmişler ve dolayısıyla
cihanşümul bir medeniyetin parçası olmayı başarabilmişlerdir.