Page 10 - İSMAİL SAİB SENCER
P. 10
18
İSMAİL SAİB SENCER
sonra çeşitli imar faaliyetleri arasında önemli kütüphaneler
yaptırdı. Ayasofya yakınında yaptırdığı ilk medresenin yanın-
da halka açık bir kütüphane kurdurdu. Fâtih Camii Külliyesi
içinde yaptırdığı kütüphane, Zeyrek Camii Kütüphanesi,
Eyüp Sultan Camii yanındaki kütüphaneler en meşhurları-
dır. Daha sonraki padişahlar tarafından İstanbul’un yanında
Amasya, Edirne, Bursa, Manisa, Trabzon ve başka şehirlerde
de kütüphaneler kuruldu. Topkapı Sarayı bünyesinde kurulan
Saray Kütüphanesi, Ayasofya, Süleymaniye, Şehzadebaşı ve
Bayezid kütüphaneleri zenginleştirilerek zamanımıza kadar
gelmişlerdir.
Sultan İkinci Mahmud Han devrinde kurulan yeni kütüp-
hanelerin, kitap vakıflarının yanında kütüphanelerin devlet
tarafından kontrolünün ve düzenleme çalışmalarının yay-
gınlaştığı da görülmektedir. Bu devirde İstanbul’da kurulan
kütüphanelerin çoğunluğu tekke kütüphaneleridir. Fâtih
Kütüphanesi, Çarşamba’daki Murâd Molla Kütüphanesi,
Sultan İkinci Mustafa’nın kızı Hatîce Sultan tarafından
Unkapanı’nda kurulan Şâzeliyye Tekkesi Kütüphanesi, Galata
Mevlevihanesi Kütüphanesi bu devirde kurulan kütüphane-
lerdendir. Sultan İkinci Mahmud Han Medîne-i Münevvere
de Mahmudiye adıyla bir kütüphane, Kıbrıs’ta Ayasofya
Camii’nde bir kütüphane kurdurdu. İlme, ilim adamlarına ve
kitaba karşı aşırı merakı olan Sultan İkinci Abdülhamîd Han,
İstanbul ve başka Osmanlı ülkelerindeki kütüphaneleri tertip
ve tanzim ettirerek fihristler düzenletti. Yıldız Sarayındaki Çit
Kasrını kütüphane olarak tahsis ettirerek, zamanının çoğunu
burada geçirdi. Mısır’daki dağınık kütüphaneleri toplattırarak
bugünkü adıyla Dârü’l-Kütübü’l-Mısrıyye diye bilinen Hidiv
Kütüphanesi’ni meydana getirtti.